Kryzys demograficzny trwa, a pandemia koronawirusa tylko go przyspieszyła. Więcej ludzi umiera niż się rodzi, a wielu z nas wyrusza z dotychczasowego miejsca zamieszkania w poszukiwaniu pracy i nowej jakości życia, w inne regiony kraju. Przyrost naturalny w miastach powiatu gnieźnieńskiego jest ujemny, ale sytuacja nie jest tak zła w gminach wiejskich, do których często przeprowadzają się młodzi ludzie z miast. Nie zmienia to faktu, że przed nami wielkie problemy. Tylko w samym powiecie w ubiegłym roku o 373 było więcej zgonów niż urodzin.
Jeszcze w przedpandemicznym 2019 roku powiat gnieźnieński zamieszkiwało 145 418 osób. Kolejne dwa lata naznaczone ponurym czasem pandemii i wielu nieprzewidzianych śmierci tylko przyspieszyły bardzo negatywny trend. Wbrew zapowiedziom rządzących, jest nas coraz mniej i będzie jeszcze mniej. W 2022 roku powiat liczył 141 748 mieszkańców, czyli w zaledwie 3 lata stracił 3760 mieszkańców! To mniej więcej tyle, ile liczy sobie cała gmina Mieleszyn! Pod koniec lipca Główny Urząd Statystyczny podał liczby dotyczące sytuacji demograficznej w kraju. Nie są one – mówiąc łagodnie – optymistyczne. Tylko w samym województwie wielkopolskim w 2022 roku przyrost naturalny wyniósł -7547 osób. Nasz region na 31 grudnia zamieszkiwało prawie 3,5 mln ludzi. To trzeci wynik w kraju (za mazowieckim i śląskim). W rok spadek liczby ludności dotyczył 147 spośród 226 gmin Wielkopolski. Problemem jest nie tylko spadek liczny urodzin, ale i starzenie się ludności. W Wielkopolsce mediana wieku wynosi 41,1 lat (jeszcze rok temu wynosiła 40,7 lat), co oznacza, że społeczeństwo się starzeje. W 2022 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 69,4 osób w wieku nieprodukcyjnym. Spada też ilość zawieranych małżeństw. W ubiegłym roku zawarto ich 14,7 tys. czyli o 7,7% mniej niż rok temu. Małżeństwa wyznaniowe odchodzą powoli w przeszłość. Obecnie to już mniej niż połowa wszystkich zawieranych małżeństw.
*Lepiej w gminach wiejskich, gorzej w miejskich*
Sytuacja demograficzna w powiecie gnieźnieńskim nie odbiega o tej w regionie Wielkopolski. Na koniec 2022 roku powiat liczył 141 748 mieszkańców. Urodziło się w nim w zeszłym roku 1207 dzieci, a zmarło 1580 osób. Miasto Gniezno liczyło 64 220 osób (jeszcze w 2019 roku 68 217; ubytek o 3997 osób w 3 lata, a od 2000 roku o 5986). W 2022 roku urodziło się w mieście 509 dzieci, ale zmarło 836 osób (-327). Znamy też dane demograficzne reszty samorządów z terenu powiatu gnieźnieńskiego. Wynika z nich, że wyludniają się gminy miejsko-wiejskie. Na koniec 2022 roku najliczniejsza była gmina Trzemeszno z 13 816 mieszkańcami, ale przyrost naturalny był tu najniższy. Wyniósł -45 osób, czyli taka była różnica między zgonami, a urodzinami. W gminie Witkowo zamieszkiwało 13 070 osób (-26 więcej zgonów niż urodzin). Dalej były Czerniejewo – 7228 osób (-7) i Kłecko – 7147 (-37). Jeśli chodzi o gminy wiejskie w powiecie, to prawie każda z nich zanotowała więcej urodzin niż zgonów. Wynika to migracji młodszych z miast do wsi, budowie tam domów i zakładaniu rodzin. Na koniec 2022 roku najliczniejsza była gmina wiejska Gniezno – 14 225 mieszkańców (+45 osób), dalej była gmina Łubowo – 7171 (+17), Niechanowo – 5984 (-6), Kiszkowo – 5188 (+3) i Mieleszyn – 3699 (+4). Średnia wieku dla powiatu gnieźnieńskiego wyniosła 41,6 lat, czyli była wyższa od średniej dla Wielkopolski (41,1 lat). „Sytuacja demograficzna województwa wielkopolskiego, podobnie jak Polski, jest nadal trudna. Pandemia koronawirusa, szczególnie w latach 2020 i 2021, wpłynęła na przebieg zjawisk populacyjnych, pogłębiając niekorzystne trendy obserwowane w latach poprzednich” – zauważa GUS. Czy władze lokalne wyciągają wnioski z takich danych? ALEKSANDER KARWOWSKI