Rokrocznie w jedną z niedziel października lub listopada w polskich kościołach liczeni są, nie tyko wierni przychodzący do świątyni na mszę świętą, ale także wszyscy przystępujący do komunii świętej. Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego opublikował raport za rok 2015. Jak wypadli w nim wierni diecezji gnieźnieńskiej?
Nieznaczny wzrost – tak mówią o ogólnopolskich danych zaprezentowanych przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego socjologowie i sam dyrektor ISKK ks. dr Wojciech Sadłoń. Chodzi o procent osób uczestniczących w niedzielnej mszy św. i przystępujących do komunii św. ze wszystkich odnotowanych jako katolicy. W 2015 roku w skali kraju wystąpił wzrost, jednak na tyle niewielki, że statystycy nie mówią o trwałym przełamaniu spadkowego trendu, który notowany jest od połowy lat 80. XX wieku. Z wszystkich wiernych kościoła katolickiego w 2015 roku na niedzielne msze uczestniczyło 39,8 % osób, a komunię przyjmowało 17 %. To wzrost w obu przypadkach o 0,7 % w stosunku do roku 2014. Czym charakteryzować ten niewielki wzrost? Jak podkreśla prof. Mirosława Grabowska z Centrum Badania Opinii Społecznej, które analizowało zebrane dane, wpływ na ilość wiernych mogło mieć przygotowywanie się kościoła w Polsce do uroczystych obchodów w roku 2016 -Światowych Dni Młodzieży oraz 1050. rocznicy chrztu Polski. Rocznice sprzyjają poczuciu wspólnoty. Czy zatem wierni w gnieźnieńskiej diecezji w 2015 roku również poczuli tę wspólnotę?
Obecnie w gnieźnieńskie diecezji funkcjonuje 266 parafii, w tym 256 diecezjalnych i 10 zakonnych. Katolików w diecezji w roku 2015 było 651 477. Z przedstawionych danych wynika, że z tej liczby 39 719 osób to tzw. „martwe dusze”, czyli osoby figurujące w rejestrach, ale przebywające na emigracji i nie biorące czynnego udziału w praktykach religijnych w Polsce. W ciągu roku spadła liczba tzw. sił apostolskich – ubyło 30 księży zakonnych. W 2015 roku w diecezji posługę duszpasterską czyniło 5 biskupów, 524 księży inkardynowanych, 6 księży zakonnych, 8 braci zakonnych, 192 siostry zakonne i 39 alumnów, których jest mniej o 6 w stosunku do roku poprzedniego.
Mimo przygotowań do roku 2016, jubileuszowego dla polskiego kościoła, w diecezji gnieźnieńskiej zanotowano spadek wiernych uczestniczących w niedzielnej mszy św. Spadek o 0,4 % wskaźnika dominicantes (uczestniczących we mszy św.) wyniósł w 2015 roku 39,1 %. W roku 2014 ten wskaźnik wykazywał 39,5. Bez zmian do sakramentu eucharystii (communicantes) przystępuje 16,9 % wiernych. Te dane dają diecezji kierowanej przez prymasa Wojciecha Polaka 20. miejsce w kraju (na 42 diecezje) w ilości osób uczestniczących we mszy i 21. wśród przystępujących do komunii św.
Inny trend występuje w sąsiednich diecezjach – poznańskiej i kaliskiej, tam zanotowano nieznaczne zwiększenie liczny wiernych uczestniczących we mszy, jednak np. w diecezji kaliskiej aż 45,5 % uczestniczy w niedzielnej eucharystii.
Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego jest pierwszym w Polsce ośrodkiem badań nad religijnością oraz duszpasterstwem. Został założony w 1972 r. przez Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (Księża Pallotyni). Współpracuje z Konferencją Episkopatu Polski oraz Głównym Urzędem Statystycznym. Badania przeprowadzane są w tzw. „przeciętną niedzielę” w październiku lub listopadzie. Liczenia dokonują zazwyczaj kościelni lub młodzież ruchów katolickich. (ak)
