W sobotę, 21 stycznia przed pomnikami na cmentarzu przy ul. Witkowskiej w Gnieźnie spotkały się środowiska lewicowe oraz kilkudziesięciu mieszkańców miasta, aby oddać hołd poległym i pomordowanym żołnierzom w czasie II wojny światowej.
**
Wyzwolenie Gniezna 21 stycznia 1945 roku jest bezspornym faktem historycznym. Po 5 latach okupacji przez hitlerowskie Niemcy Armia Radziecka wyzwoliła nasze miasto. W 72. rocznicę wyzwolenia Gniezna oddajemy hołd i cześć wszystkim poległym i pomordowanym żołnierzom oraz ofiarom cywilnym w czasie II wojny światowej. Spotkaliśmy się dzisiaj na cmentarzu, w miejscu refleksji, zadumy, spokoju i modlitwy. Jestem przekonany, że dzisiaj zebrani w tym duchu oddają cześć wszystkim poległym i pomordowanym, którzy przyczynili się do wyzwolenia naszego miasta, w tym żołnierzy Armii Radzieckiej. Imiona wasze nieznane, pamięć wasza nieśmiertelna – powiedział Tadeusz Tomaszewski, były poseł i przewodniczący struktur powiatowych Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Gnieźnie. Po krótkim przemówieniu przybyli uczestnicy obchodów uczcili chwilą ciszy ofiary, złożyli przed pomnikami wiązanki kwiatów i zapalili znicze.
**Oświadczenie Stowarzyszenia Gnieźnieńscy Patrioci w związku z rocznicą tzw. „wyzwolenia” przez Armię Czerwoną
**W sobotę, 21 stycznia przedstawiciele gnieźnieńskiej lewicy postanowili po raz kolejny stoczyć bój z rzeczywistością i uczcić „wyzwolenie Gniezna” przez Armię Czerwoną 21 stycznia 1945 roku. Po raz pierwszy zrobiono to na cmentarzu i mimo że wiedzieliśmy o planowanych obchodach, zdecydowaliśmy, że nie zamierzamy sprzeciwiać się im w takim miejscu i zakłócać spokoju zmarłych. Podczas obchodów padały takie słowa: „Dziękuję tym, którzy przybyli, aby spotkać się tutaj pod pomnikiem tych, którzy oddali swoje życie o wolną Polskę i pod pomnikami żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy tego dnia wjechali i przegonili niemieckich okupantów z Gniezna. Szanowni państwo, 72 lata temu wyzwolono Gniezno – to jest rocznica historyczna, bezsporny fakt i nikt, żaden polityk prawicy nie zakrzyczy tego faktu”. My, jako Gnieźnieńscy Patrioci nie zamierzaliśmy krzyczeć, czasem bowiem wystarczy dać mówić. Naszym zdaniem pamięć wszystkich ofiar II wojny światowej należy czcić 8 maja, a nie 21 stycznia w rocznicę zmiany okupacji w Gnieźnie. Widocznym znakiem tej zmiany stało się spalenie katedry przez czerwonoarmistów 2 dni później. To miało być wyzwolenie? Wyzwolenie z definicji prowadzi do wolności, Polska zaś została zniewolona przez Związek Sowiecki. Moglibyśmy być wdzięczni Armii Czerwonej gdyby przeszła, wyzwoliła i poszła dalej, ale ona została. Pamięć w pierwszym rzędzie należy się przypadkowym gnieźnianom, którzy zginęli podczas wkroczenia Armii Czerwonej w wyniku, jak odnotowano w dokumentach, „nieszczęśliwego wypadku”. Tradycyjnie w tym dniu wstawiamy kilka zdjęć przedstawiających nasz udział w obchodach w latach 2014 i 2015. Rok temu oficjalne obchody nie zostały zorganizowane (po raz pierwszy od 46 roku), a w tym roku było nieoficjalnie, ale na cmentarzu.
Marcin Tomczak
Prezes Stowarzyszenia Gnieźnieńscy Patrioci
„Polityczny wandalizm” – oświadczenie
Z przykrością informujemy, że w nocy z niedzieli na poniedziałek polityczni wandale ukradli odnowioną tablicę informacyjną, która upamiętniała wyzwolenie Gniezna spod okupacji hitlerowskiej. Tekst zawarty na tablicy przy ulicy Witkowskiej był następujący: „W tym pamiętnym dniu 21 stycznia 1945 roku tą ulicą wkroczyła Armia Czerwona wyzwalając Gniezno spod okupacji hitlerowskiej”. Uważamy, że takie skandaliczne czyny powinny być potępione przez uczestników życia obywatelskiego i politycznego Naszego Miasta.
Tadeusz Tomaszewski